MĘŻOWIE ZAUFANIA W REFERENDUM – są nimi podmioty uprawnione, a więc osoby wyznaczone przez partie polityczne, kluby poselskie, senatorskie, kluby parlamentarne, stowarzyszenia, organizacje społeczne, czy fundacje, do każdej obwodowej komisji wyborczej, w celu obserwacji przebiegu głosowania i ustalenia przez komisję wyników głosowania w danym obwodzie.
Mąż zaufania w referendum ma takie same uprawnienia jak mąż zaufania w wyborach do Sejmu RP i Senatu RP. Mężem zaufania może być osoba posiadająca czynne prawo wyborcze do Sejmu, niekandydująca w wyborach, niebędąca komisarzem wyborczym, pełnomocnikiem wyborczym lub finansowym, urzędnikiem wyborczym lub członkiem komisji.
Podmiot uprawniony lub upoważniona przez niego osoba wydaje mężowi zaufania zaświadczenie, którego wzór określa Państwowa Komisja Wyborcza. Mężowi zaufania przysługuje dieta w wysokości 40% diety członka obwodowej komisji wyborczej, czyli 240 zł (bez podatku), pod warunkiem, że przez co najmniej 5 godzin obserwował przebieg ustalania wyników głosowania i był obecny do momentu podpisania protokołu głosowania. Ewidencję czasu pracy męża zaufania prowadzi przewodniczący obwodowej komisji wyborczej.
Dietę wypłaca urząd gminy właściwy ze względu na siedzibę obwodowej komisji wyborczej. Warunkiem wypłaty jest złożenie wniosku o wypłatę wraz z zaświadczeniem od przewodniczącego o liczbie godzin przebywania w lokalu wyborczym.
Mąż zaufania ma prawo:
- być obecny podczas wszystkich czynności komisji, do której został wyznaczony, na przykład być obecny przy przekazywaniu protokołu przez obwodową komisję wyborczą;
- być obecnym w lokalu wyborczym w czasie przygotowania do głosowania, ustalania wyników głosowania i sporządzania protokołu;
- wnosić do protokołu uwagi, z wymienieniem konkretnych zarzutów;
- być obecnym przy przewożeniu i przekazywaniu protokołu do właściwej komisji wyborczej wyższego stopnia.
Mężowi zaufania przysługuje zwolnienie z pracy w dniu głosowania oraz liczenia głosów, a także w dniu następującym po dniu, w którym zakończono liczenie głosów, z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień wynikających ze stosunku pracy.